Spostrzeżenia własne - przewodnik po Bergamo

Bergamo to niewielka miejscowość u podnóża Alp. Z racji bliskości solidnej konkurencji w postaci Mediolanu oraz górskich kurortów, normalnie powinna mieć nikłe szanse na jakiekolwiek zaistnienie w świadomości statystycznego turysty. Jednak z powodu prowadzonej przez kilka ostatnich lat konsekwentnej polityki rozwoju pobliskiego lotniska, mniej lub bardziej przypadkowo znajduje się na liście miejsc odwiedzonych przez przyjezdnych z całego kontynentu. Wszystko to za sprawą nisko-kosztowych linii lotniczych, których lotnisko Orio al Serio jest domeną, i ich często rozbudowaną siatką połączeń z niemal całym kontynentem. Z relacji wielu znajomych wynika, że Bergamo zazwyczaj stawało się celem krótkich odwiedzin przy okazji przesiadki na kolejny lot. Warto zaznaczyć, że prawie zawsze towarzyszyło temu zaskoczenie i co najmniej pozytywne reakcje.

Lotnisko

Lotnisko Orio al Serio to nisko-kosztowe podejście do latania z typowo włoską fantazją. Ten niewielki terminal obsłużył w 2009 roku ponad 7 milionów pasażerów, co stanowi około 90% ruchu generowanego przez Polskie Okęcie. Przyglądając się jednak jego wielkości i infrastrukturze można by było odnieść zupełnie inne wrażenie. Najbardziej dosadnym tego przykładem jest znajdujący się tuż przed wejściem parking dla autobusów. Miałem okazję korzystać z niego kilkukrotnie i zawsze zastanawiałem się jak tam można się połapać w całym tym zgiełku?

Najważniejszy jest jednak fakt całkiem niezłej komunikacji lotniska z okolicznymi interesującymi miejscami. Największy ruch generowany jest oczywiście do oddalonego o około 50 kilometrów Mediolanu. W okolice Głównego dworca kolejowego (Milano Centrale) można dojechać autobusami kilku przewoźników. Ich bilety kupuje się od razu po wyjściu ze strefy odb ioru bagażu w budkach sarkastycznie czasami opisywanych jako wiejskie kioski (kto je zobaczy, ten zrozumie to określenie). W grudniu 2008 roku skorzystaliśmy z usług Autostradale oraz ich opcji trzech biletów w cenie dwóch. Kosztowało nas to €15,80 w jedną stronę a powrotni bilet dla jednej osoby kosztuje około €15. Do sześciu razy dziennie Orioshuttle uruchamia połączenie pomiędzy Orio Al-Serio a głównym lotniskiem w Mediolanie – Malpensa. Przejazd na tej trasie zajmuje około półtorej godziny a bilet kosztuje €18 w jedną i €30 we dwie strony. Do samego Bergamo można dojechać lokalnym transportem autobusowym oferowanym przez ATB. Przejazd na trasie z lotniska na stację kolejową zajmuje około 15 minut, a do Città Alta kolejnych 15 (rozkład jazdy tutaj). Bilet w jedną stronę kosztuje €1,70 ale dobrą propozycją jest zakup karnetu 24-godzinnego w cenie €3,50 który umożliwia podróż wszystkimi autobusami ATB w obrębie miasta, dojazd do/z lotniska, oraz skorzystanie z kolejki linowej „Funicular”.

Samo lotnisko jest jedną z najważniejszych kontynentalnych baz Ryanair. Rozbudowana siatka tego przewoźnika umożliwia szereg dogodnych i często tanich połączeń z prawie całą Hiszpanią, Maroko, Wyspami Kanaryjskimi, Niemcami, południową i środkową częścią Włoch, oraz nawet ciekawostką u Ryanair jaką jest Grecja. Niemniej aktywny jest Wizz Air często i tanio łącząc Bergamo z prawie każdą swoją bazą w Europie Środkowowschodniej. Warto również wspomnieć o takich liniach Blue Air latających z Bergamo do Rumunii i na Cypr, oraz Belle Air do Tirany i Prisztiny.

Ważną informacją są również „atrakcje” oferowane przez pracowników nocnej zmiany osobom decydującym się na spędzenie nocy na lotnisku. Otóż jak informowałem w odcinku Sztuki taniego latania "Spanie na lotnisku - opis lotnisk" na czas sprzątania zamykany jest dostęp do większej części terminala. Pozostają jedynie okolice strefy przylotów gdzie około północy znalezienie wolnego miejsca na (zresztą i tak niewygodnej) ławce graniczy niemal z cudem. Sytuacja taka ma miejsce aż do godziny około drugiej w nocy kiedy to patrolujący terminal ochroniarze powoli zaczynają przymykać oko na pojedyncze, niezbyt odległe przekroczenia oddzielającej taśmy aby przynieść jedno ze stojących niedaleko krzeseł oraz do czwartej nad ranem, kiedy to można poruszać się już po całym terminalu. Tak więc nocleg na lotnisku zdecydowanie nie należy do najprzyjemniejszych doświadczeń i wręcz nie ma szans bez zaopatrzenia w materac i koc/śpiwór.

Orio Shopping Center

W odległości około 400 metrów od terminala znajduje się centrum handlowe Orio Shopping Center. Czynne jest w godzinach 9-22 od poniedziałku do piątku, 830-2100 w soboty i 9-20 w niedziele. W środku znajduje się typowa galeria handlowa z jednym dużym marketem, zestawem sklepów firmowych i, czego można by się było we Włoszech spodziewać, szeregiem wymyślnych knajpek. Do uzupełnienia podstawowych zapasów dobrze może się sprawdzić niekoniecznie tani, ale solidnie wyposażony Iper. Osobiście możemy polecić świetne ciastka Pan di Stelle o smaku czekoladowym z lukrowanymi gwiazdkami. Paczka 400-gramowa kosztowała nas €2,43 a słodkiej frajdy mieliśmy jeszcze na jakiś czas po powrocie do Polski. Wielką zaletą Orio Shopping Center są znajdujące się na parkingu skrytki na bagaże. Można w nich za darmo (wrzucana moneta €1 jest zastawem za klucz) zostawić od niewielkich torebek po trzy wypchane plecaki podróżne, a następnie całe zwiedzanie odbyć bez zbędnego obciążenia na plecach.

Aby dostać się do tego centrum handlowego należy przy wyjściu z terminala kierować się w stronę wyjazdu dla samochodów i autobusów. Następnie równolegle do drogi (i jednocześnie do przebiegającej tuż obok autostrady) należy iść chodnikiem zgodnie z ruchem przejeżdżających samochodów. Jakieś 230 metrów od wyjścia powinno znajdować się przejście dla pieszych które przekraczamy i kierujemy się w dół do tunelu pod autostradą. Niestety na własnej skórze było nam dane się przekonać, że nieco intensywniejsze opady deszczu powodują jego zalanie na prawie całej długości i szerokości. Niemniej gdy już go przekroczymy, to znajdziemy się naprzeciw centrum handlowego oraz jego parkingu na poziomie 0.

Nocleg
Wprawdzie nie miałem okazji nocowania w Bergamo, jednak znajomi informowali że nie ma większych problemów ze znalezieniem taniego noclegu na miejscu. Wśród poleconych znalazł się na przykład Hostel Central położony w pobliżu węzła przesiadkowego transportu miejsckiego - Porta Nuova. Noc w dużym, klimatyzowanym pokoju 4-osobowym z dużą łazienką miał kosztować €95. Dobrą opcją może też być serwis Bed and Bergamo z bazą miejsc oferujących miejsca noclegowe o różnych standardach.

Città Alta

Podczas naszych dwóch wizyt w Bergamo za cel obraliśmy sobie Città Alta. Wynikało to nie tylko z wyczytanych wcześniej w sieci rekomendacji, co z faktu wizualnego zwrócenia na siebie uwagi przez tę część miasta już na płycie lotniska w Bergamo. Jeszcze ciekawszy widok rozpościera się tuż przy stacji kolejowej, kiedy to szeroka i przecinająca centrum wzdłuż arteria Viale Vittorio Emanuele II zakręca po niemal dwóch kilometrach prostej drogi, nad którą znajdują się konstrukcje tworzące tą najstarszą część miasta. Biegnąca wzdłuż zbocza Vialle delle Mura jest również bardzo interesującą propozycją na spacer zarówno dzienną, jak też wieczorową porą. Doskonale widać z niej panoramę całej dolnej części Bergamo oraz jego okolic z pasem startowym lotniska włącznie. Na górę można się dostać kursującym z lotniska autobusem, jak też kolejką górską startującą tuż przy zakręcie na Viale Vittorio Emanuele II.

Wnętrze Città Alta to szereg ciasnych uliczek pomiędzy którymi znajduje się wiele zabytkowych budynków. Warto poświęcić im kilka chwil, gdyż nawet jeśli z zewnątrz wyglądają niepozornie, ich wnętrze może zawierać sporo interesujących oko elementów. Dla przykładu można wymienić niezidentyfikowany kościół przy Via Bartolomeo Colleoni, mniej wystawny z zewnątrz niż zwracająca na siebie uwagę znajdująca się nieopodal Bazylika Santa Maria Maggiore, jednak dużo ciekawszy wewnątrz.

Ogólne wrażenia

Pierwsza wizyta w Bergamo jest zazwyczaj naprawdę pozytywnym zaskoczeniem. Przede wszystkim dlatego, że kto mógłby się spodziewać czegoś ciekawego w momencie, gdy wokół jest tyle atrakcji w postaci Alp czy samego Mediolanu? Jednak jeśli dysponuje się choćby pięcioma godzinami na przesiadkę, warto wybrać się autobusem na Città Alta i zafundować sobie spacer z góry do stacji kolejowej wzdłuż Viale Vittorio Emanuele II. I tutaj chyba kryje się największy urok Bergamo, jako celu najwyżej jednodniowej wizyty, tak aby chwycić ducha tego małego, ale tętniącego życiem i posiadającego swój specyficznie metropolitarny klimat miasta.

Samo lotnisko w Bergamo jest doskonałą bazą wypadową do sprawiającej wrażenie nieodkrytej przez naszych tambylców części Włoch – Lombardii. Z jednej strony bowiem mamy wielki - choć osobiście przyznam że niespecjalny - Mediolan, z drugiej samo Bergamo, malowniczą Brescię, czy okolice alpejskiego jeziora Como, którego widok podczas porannego zimowego lotu niemal zapiera dech w piersiach. Pojedyncze informacje donoszą, że okolice te są dobrym wyborem do turystyki rowerowej. Chociaż osobiście tego jeszcze nie testowaliśmy nie ukrywamy, że jest to na naszej check-liście do wykonania w najbliższym czasie.

Adresy kontaktowe

http://www.sacbo.it/Airpor/portalProcess.jsp?languageID=2 - strona zarządcy lotniska Orio al Serio
http://www.atb.bergamo.it/ENG/homepage.aspx - lokalny transport w Bergamo

http://www.autostradale.it/ - przewoźnik autobusowy operujący m.in. na trasie łączącej Brescię, Bergamo i lotnisko Malpensa, jak też Bergamo z Mediolanem

http://www.orioshuttle.com/?a=&arg=&l=e - kolejny przewoźnik autobusowy łączący lotnisko Orio al Serio z Mediolanem i lotniskiem Malpensa
http://www.oriocenter.it/index.php/oriocenter_en - Orio Shopping Center

http://www.iatlombardia.com/ - serwis turystyczny regionu Lombardii
http://www.turismo.bergamo.it/ / orio@turismo.bergamo.it - serwis turystyczny miasta Bergamo
http://www.bresciatourism.it/ / info@bresciatourism.it - serwis turystyczny miasta Brescia
http://www.lakecomo.it/eng/index_eng.asp - serwis turystyczny okolic jeziora Como
http://www.turismo.provincia.lecco.it/ / info.turismo@provincia.lecco.it - serwis turystyczny okolic Prowincji Lecco
http://www.turismo.mantova.it/ / info@turismo.mantova.it - serwis turystyczny Prowincji Mantova
http://www.valtellina.it/eng/HomeLingua?lingue=POLACCO / info@valtellina.it - serwis turystyczny Doliny Vatellina (serwis w języku Polskim!)
http://www.vareseturismo.it/ / info@vareseturismo.it - serwis turystyczny miasta Varese
http://www.roadtowellness.it/node/897/?p=0 - serwis turystyki rowerowej okolic miasta Varese

http://www.bedandbergamo.it/ - serwis noclegowy w Bergamo

http://www.ferroviedellostato.it/homepage_en.html - kolej we Włoszech